Op 1 april 2024 is het Europees project ‘otter over de grens’ gestart. Dit project heeft als doel om het leefgebied van de otter in de grensregio van Vlaanderen en Nederland te verbeteren en wordt ondersteund door het Interreg-programma Vlaanderen – Nederland van de Europese Unie.
Kostprijs 3.022.958,05 euro waarvan 1.499.979,02 euro bijgedragen wordt door Interreg.
Looptijd: 1 april 2024 - 31 maart 2027
Partners: Agentschap voor Natuur en Bos, Durme VZW, gemeente Breda, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Limburgs Landschap vzw, Provincie Antwerpen, Provincie Oost-Vlaanderen, Regionaal Landschap De Voorkempen, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Regionaal Landschap Rivierenland, Regionaal Landschap Schelde-Durme, Stichting ARK, Vlaamse Milieumaatschappij, Waterschap Brabantse Delta, WWF België en Zoogdiervereniging Nederland.
© Joris Everaert
Wat gaan we allemaal doen?
Sinds 2012 wordt de otter van tijd tot tijd opnieuw waargenomen in de Schelde- en Maasvallei. In Nederland doet de otter het goed in het noorden, maar in het zuiden heeft de soort nog een lange weg af te leggen. Zestien partijen – van overheden tot natuurverenigingen – gaan nu aan de slag om de leefgebieden van de otter te verbeteren, uit te breiden en met elkaar te verbinden.
Er wordt gewerkt aan grensoverschrijdende corridor via de Mark die de Biesbosch moet verbinden met de Antitankgracht en de Scheldevallei en in Nederlands en Belgisch Limburg via het Kempenbroek. Er is ook aandacht voor het verbeteren van het leefgebied in oa de Scheldevallei door herstel van moerasgebieden. Daarnaast moeten we zorgen dat otters zich veilig door het landschap kunnen verplaatsen. Het verkeer is immers een van de grootste doodsoorzaken bij otters. Er zullen dus wegen en kanalen ontsnipperd worden. Ook willen we met het project de kennis over de verspreiding van de otter verhogen. Wetenschappers van het INBO zullen daarvoor gebruik maken van e-DNA (de e staat voor environmental). Met deze techniek kunnen waterstalen onderzocht worden op de aan- of afwezigheid van DNA van otter. Voor een soort die schuw is en zich niet snel laat opmerken is deze monitoringtechniek veelbelovend. Tot slot zetten we in op het sensibiliseren van allerlei partijen om te zorgen dat er bij bvb. weg- en waterloopbeheerders meer aandacht is voor de noden van de otter.
Meer info over 'Otter over de grens'
Wat doet vzw Durme concreet in eigen regio?
- Inrichting Polsmeerssloot tot verbindend otterhabitat in de Scheldevallei
De provincie Oost-Vlaanderen, in samenwerking met vzw Durme, beoogt het verbinden van twee Europees beschermde habitatrichtlijngebieden (Kalkense Meersen en Donkmeer/Nieuwdonk) die behoren tot de kern van het leefgebied van de otter, via het creëren van geschikt otterhabitat in de bestaande waterloop Polsmeerssloot op percelen van zowel de provincie als vzw Durme.
In de zone Donkmeer/Nieuwdonk en nabijgelegen Berlarebroek is de otter actueel reeds aanwezig. Een verkeersknelpunt en verbinding langs de weg (N442) tussen de twee habitatrichtlijngebieden zal los van het Interreg-project ook aangepakt worden. Het belangrijkste sluitstuk is dan het maken van de verbinding langs de Polsmeerssloot daar naartoe (zie onderstaande kaart). Concreet zullen er oevers worden afgeschuind en zal de waterloop op een aantal punten lokaal verbreed worden waarbij alle vrijgekomen grond zal worden afgevoerd. Zo kan er zich een bredere oever- en moerasvegetatie ontwikkelen, die naast leefgebied voor de otter ook gunstig is voor het visbestand (bv. ook kleine modderkruiper) en andere soorten zoals waterspitsmuis, bever, roerdomp, woudaap, porseleinhoen, ijsvogel, ooievaar en blauwborst.
Zone waarbinnen de natte natuurinrichting langs de Polsmeerssloot is gepland, met weergave van o.a. de reeds geplande ontsnippering langs de N442, en natuurzones in eigendom/beheer van o.a. de provincie O-Vl., vzw Durme, Natuurpunt, ANB, VLM en gemeente.