Het Aubroek is een open graslandgebied op het grondgebied van de gemeente Berlare en maakt deel uit van ons natuurproject De Scheldebroeken. In dit gebied zijn landbouwers al eeuwenlang actief. Van april tot oktober worden ‘de meersen’ gemaaid; het gras wordt gebruikt als voeder voor het vee. Ook de percelen van vzw Durme worden door lokale landbouwers gemaaid. Dit gebeurt pas vanaf 15 juni. Mede door deze aanpak is het gebied absoluut in trek bij weidevogels en - zeker sinds corona - ook bij vele recreanten.
Samenwerking
Onlangs namen verschillende betrokkenen uit de sector van de natuur, de landbouw en de jacht een opmerkelijk initiatief voor de bescherming van die weidevogels. Dit project wordt getrokken door Regionaal Landschap Schelde-Durme. Ook de gemeente werkt hieraan mee.
Schepen Urbain Van Boven: ‘Het doel is de samenwerking rond het beheer van het hele gebied. We willen het behouden als een open meersengebied waar landbouwers het beheer uitvoeren met oog voor landbouw, natuur, landschap, jacht en recreatie.’ Landbouwer Karel D’hooghe vult deze visie aan: ‘Het gebied vervult verschillende functies. Dit geeft soms aanleiding tot spanningen, maar houdt ook kansen tot samenwerking in. Dat laatste is hier al jarenlang het geval en kan door dit initiatief verder worden uitgebouwd.’
Grutto en kievit
De typische weidevogels voor weidse en natte graslandgebieden zijn hier grutto en kievit. ‘Voor deze symboolsoorten is het Aubroek van groot belang. Vorige lente broedden hier 40 koppels kievit en 10 koppels van de zeldzamere grutto. De meeste nesten waren aanwezig op percelen van landbouwers. Natuurpercelen worden vooral door kuikens gebruikt als voedsel- en schuilplaats’, zegt Robbert Schepers van het Regionaal Landschap Schelde-Durme.
Omdat weidevogels hun nest op de grond maken, zijn ze heel kwetsbaar. Ze worden tijdens het maaien dikwijls onbedoeld vernietigd. ‘Ook onder (vooral jonge) hazen en nesten van de fazant vallen er elk jaar heel wat slachtoffers’ horen we van jager Erik Van Extergem. Door de combinatie met andere factoren zoals droogte, roofdieren en verkeer hebben weidevogels het alsmaar moeilijker om voldoende jongen groot te brengen.
Deze lente worden daarom verschillende acties op touw gezet zoals het maaien en afvoeren van enkele rietstroken (die door predators als sluipweg worden gebruikt), het zoeken van nesten met een drone (een onbemand luchtvaartuigje), de bescherming van nesten en kuikens, uitgestelde maaidata, een weidevogelpomp (die een plek drassig houdt) en het vermijden van verkeersslachtoffers. ‘Landbouwers die willen, kunnen ook experimenteren met methodes van wildvriendelijk maaien’ zegt Mathias D’Hooghe van Boerennatuur Vlaanderen.
Deze acties zijn opgevat als proef. Na het broedseizoen zullen we dit evalueren en ook nagaan welke opvolging we vanaf volgend jaar kunnen voorzien. Dit is alvast de hoop van de vrijwilligers van onze afdeling Zele-Berlare-Wichelen: inzetten op meer natuur en liefst in samenwerkingsverband.
De samenwerking kwam uitgebreid in de media:
TV-OOST: https://www.tvoost.be/nieuws/op-zoek-naar-weidevogelnesten-met-een-warmtecamera-in-de-lucht-116918
VRT NWS: Het Journaal (min. 42): https://vrtnws.be/p.JLblVwVD7
Foto's: Rudi Van Onderbergen
Tekst: Jan Maertens en Robert Schepers (Regionaals Landschap Schelde-Durme)
